4-тапсырма. Мәтiндi окып, алдыңғы мәтінмен салыстырындар. Ортақ ойды жеткiзiп тұрған сөздерді анықтандар. Карамен жазылған сөздердің мағы насын түсiндiрiндер. Жазык дала тек көкжиекпен шеңбер тәрiздi шектелген. Сон дыктан көшпенділердің тұрағы да дөңгелек. Орталық Азиядагы күмбездік архитектураның бір бастауы - көшпенділердің киіз үйі. Казак халкы коленер шеберлерiн жоғары бағалаган. «Ағаштан түйін туйген., .Он саусағынан өнер тамган, шебер усталар, токымашылар т.б. іскер адамдар халыктын материалдық мәдениетінің тамаша үлгiлерiн жасаган. Халык өнері, әсіресе, киiз үй жиһаздары мен ұлттық киімнен айкын көрініс тапты. Қазақ жерінде XIX ғасырда айдауда болган поляк Бронислав Залесский былай суреттейді: «Бұл бір ғажайып көрiнiс: олар кеш кезінде мерекедегідей жасана киiнедi. Ең әдемі киімдерді, әсіресе байлардың алтын зер төгіп тіккен шапандарын осы кезде көруге болады. Ауыл аксакалы көш бастаса, ер-токымына кызыл шугамен тысталған көпшік немесе кілемше жауып, зайыбы атка мiнiп, онын соңынан ереді... Атты, атка салт мініп жүрудi жаксы көретін бул халык, ен алдымен, көлігінің әбзелiне көбірек кенiл бөледі. Ер-турман олар ушiн байлыктын белгiсiндей болып безендiрiлуге тиiс. Ердiн алдынгы касын көбiне күміс каптатып өрнектейдi, тiптi колы жеткендерiнiн асыл тас орнататындары да болады. Жүген, өмілдірік, құйысқан - бәрі де шебер әріліп, шығыс үлгісіндегі өрнектермен безендiрiледi.
Ответ
5
(2 оценки)
2
Ответ:
Ер-тұрман – атқа салт мініп жүруге қажетті жабдықтардың жиынтық аты.
Жүген – ер-тұрман әбзелі. Ауыздық пен тізгін арқылы ат басын ырыққа көндіру үшін қолданылады. Жүгеннің өрме Жүген, қайыс Жүген деген түрлері бар. Өрме Жүген таспадан өріледі, ол қайыс Жүгеннен мықтырақ болады.
Өмілдірік – ер-тоқым әбзелдерінің бірі. Ер жылжып кетпес үшін аттың кеудесіне кигізіледі.
Құйысқан– Ер-тоқым аттың мойнына қарай жылжымас үшін ердің артқы жағы мен ат құйрығының астынғы жағын жалғастыратын қайыстан не былғарыдан әшекейлеп жасалған әбзел атауы.